Taşınmaz Ticareti Yönetmeliğinde Yer Alan Sözleşme ve Belgeler Nelerdir?
Taşınmaz Ticareti Yönetmeliği, gayrimenkul danışmanlarının faaliyetlerini düzenleyen ve sektörde şeffaflık ile güveni sağlamayı amaçlayan temel mevzuattır. Bu yönetmelik kapsamında, emlak işletmeleri ile müşteriler arasında yapılması zorunlu olan bazı sözleşme ve belgeler bulunmaktadır. Bu belgeler, hem tarafların haklarını korur hem de yasal sorumlulukları netleştirir.
Aşağıda yönetmelikte yer alan temel sözleşme ve belgeleri ayrıntılarıyla inceleyelim.
Yetkilendirme Sözleşmesi
Yetkilendirme sözleşmesi, bir taşınmazın satışa veya kiralamaya aracılık edilmesi için, mülk sahibi ile emlak işletmesi arasında imzalanan resmi belgedir. Bu sözleşme ile mülk sahibi, danışmana taşınmazı pazarlama, tanıtma ve potansiyel alıcı veya kiracı bulma yetkisi verir.
Yetkilendirme sözleşmesinde bulunması gereken başlıca unsurlar şunlardır:
- Taşınmazın açık adresi ve özellikleri
- Sözleşme süresi
- Hizmet bedeli oranı
- Tarafların kimlik ve iletişim bilgileri
Bu sözleşme olmadan yapılan aracılık faaliyetleri, yönetmeliğe göre usulsüz sayılır.
Taşınmaz Gösterme Belgesi
Taşınmaz gösterme belgesi, danışmanın bir müşteriye belirli bir taşınmazı fiilen göstermesi durumunda düzenlenir. Bu belge, danışmanın o taşınmazı hangi kişiye, hangi tarihte gösterdiğini kanıtlayan bir kayıt niteliğindedir. Özellikle satış veya kiralama sonrasında doğabilecek hizmet bedeli ihtilaflarının önüne geçmek açısından büyük önem taşır.
Belgede şu bilgiler yer alır:
- Müşterinin kimlik bilgileri
- Gösterilen taşınmazın adresi
- Gösterim tarihi
- Tarafların imzaları
Taşınmaz gösterme belgesi, danışmanın emeğini koruyan hukuki bir güvence sağlar.
Alım Satıma Aracılık Sözleşmesi
Bu sözleşme, danışmanın taşınmaz alım satımına aracılık ettiği durumlarda düzenlenir. Emlak danışmanı, alıcı ve satıcı arasında bağlantı kurar, tarafların anlaşmasını sağlar ve satış sürecini yönetir. Yönetmelik gereği, bu hizmetin karşılığında alınan hizmet bedeli, satış bedelinin en fazla %4’ü (alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı %2’şer) oranında olabilir.
Sözleşmede şu hususlar yer alır:
- Taşınmazın tanımı
- Hizmet kapsamı ve süresi
- Hizmet bedeli ve ödeme koşulları
- Tarafların hak ve yükümlülükleri
Bu belge, alım-satım sürecinin yasal güvenceye alınması açısından zorunludur.
Kiralamaya Aracılık Sözleşmesi
Kiralamaya aracılık sözleşmesi, bir taşınmazın kiralanmasına aracılık edilmesi durumunda imzalanır. Danışman, mülk sahibi ve kiracı arasında aracılık yapar, taraflar arasındaki iletişimi sağlar ve kiralama sürecini yürütür. Yönetmeliğe göre, kiralamaya aracılık hizmet bedeli en fazla bir aylık kira bedeli kadar olabilir.
Sözleşmede bulunması gereken başlıca bilgiler:
- Kiralanacak taşınmazın tanımı
- Kiralama süresi ve bedeli
- Hizmet bedeli ve ödeme zamanı
- Tarafların yükümlülükleri
Bu sözleşme, kiralama işlemlerinde şeffaflığı ve yasal güveni sağlar.
Hizmet Ortaklığı Sözleşmesi
Hizmet ortaklığı sözleşmesi, iki veya daha fazla emlak işletmesinin bir taşınmazın satış veya kiralamasında birlikte çalışmak üzere anlaşması durumunda düzenlenir. Bu sözleşme, tarafların sorumluluklarını, gelir paylaşım oranlarını ve işbirliği esaslarını belirler.
Örneğin, bir taşınmazı A danışmanı pazarlarken, B danışmanı alıcıyı bulmuş olabilir. Bu durumda, hizmet ortaklığı sözleşmesi tarafların paylarını netleştirir ve olası anlaşmazlıkların önüne geçer.
Sonuç
Taşınmaz Ticareti Yönetmeliği, gayrimenkul sektöründe etik, şeffaf ve profesyonel bir çalışma düzeni oluşturmak için hazırlanmıştır. Yetkilendirme sözleşmesi, taşınmaz gösterme belgesi, alım satıma aracılık sözleşmesi, kiralamaya aracılık sözleşmesi ve hizmet ortaklığı sözleşmesi; emlak danışmanlarının günlük faaliyetlerinde hem yasal güvence hem de kurumsal profesyonellik sağlar.
Bu belgelerin her biri, taraflar arasındaki ilişkileri netleştirir, hakları korur ve gayrimenkul ticaretinde güvenilirlik standardını yükseltir.