Emlak alım-satım ya da kiralama süreçlerinde en çok merak edilen konuların başında emlak komisyon ücreti gelir. Hem alıcılar hem de satıcılar için kafa karıştırıcı olabilen bu konu, aslında Türkiye’de yasal çerçevede net olarak belirlenmiştir. Bu yazımızda, emlakçılıkta yasal komisyon sınırları nedir, kimden ne kadar alınır ve dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir sorularını detaylıca ele alıyoruz.

Emlak Komisyonu Nedir?

Emlak komisyonu, emlakçı ya da emlak danışmanının sunduğu hizmet karşılığında alıcıdan, satıcıdan veya kiracıdan aldığı ücrettir. Bu hizmet, genellikle ilan yayınlama, müşteri bulma, taşınmazı gösterme, pazarlık süreçlerini yönetme ve resmi işlemlerde rehberlik etme gibi adımları içerir.

Emlak Komisyonu Yasal Sınırları Nelerdir?

Türkiye’de emlak komisyon oranları, 5 Haziran 2018 tarihli Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik ile netleştirilmiştir. İşte güncel yasal sınırlar:

Satılık Gayrimenkulde Komisyon Oranı:

  • Alıcıdan %2 + KDV
  • Satıcıdan %2 + KDV

Toplamda emlakçı, işlemin iki tarafından da maksimum %4 + KDV komisyon alabilir.

Örnek:

  • Satış fiyatı: 2.000.000 TL
  • Alıcıdan alınacak komisyon (%2 + KDV):
    • %2 → 40.000 TL
    • KDV (%20) → 8.000 TL
    • Toplam: 48.000 TL
  • Satıcıdan alınacak komisyon (%2 + KDV):
    • %2 → 40.000 TL
    • KDV (%20) → 8.000 TL
    • Toplam: 48.000 TL
  • Toplam komisyon: 96.000 TL (Alıcı + Satıcı)

Kiralık Gayrimenkulde Komisyon Oranı:

  • Kiracıdan 1 aylık kira bedeli + KDV
  • Ev sahibinden ücret alınmaz (Sözleşmeye göre değişebilir, ancak genel uygulama bu şekildedir)

Örnek:

  • Aylık kira bedeli: 15.000 TL
  • Kiracıdan alınacak komisyon (1 kira bedeli + KDV):
    • Komisyon → 15.000 TL
    • KDV (%20) → 3.000 TL
  • Toplam: 18.000 TL

Not: Bu oranlar yasal üst sınırlar olup, taraflar arasında daha düşük bir oran üzerinde anlaşma sağlanabilir. Ancak belirtilen oranın üzerinde ücret talep edilmesi yasal değildir.

Komisyon Sözleşmesi Zorunlu mu?

Evet. Emlakçı ile yapılan işlemler için mutlaka hizmet sözleşmesi imzalanmalıdır. Bu sözleşme sayesinde:

  • Komisyon oranı,
  • Hizmetin kapsamı,
  • Tarafların yükümlülükleri

net şekilde belirlenir. Böylece doğabilecek anlaşmazlıkların önüne geçilir.

Komisyon Ödemesi Ne Zaman Yapılır?

Komisyon bedeli, satış sözleşmesi imzalanıp tapu devri gerçekleştirildikten sonra ya da kiralama işlemi tamamlandıktan sonra ödenmelidir. Henüz işlem gerçekleşmeden alınan ücretler için dikkatli olunmalı, hizmetin tamamlanıp tamamlanmadığı sorgulanmalıdır.

Emlak Komisyonu ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Yetki Belgesi: Komisyon ödeyeceğiniz emlakçının Ticaret Bakanlığı onaylı Yetki Belgesi sahibi olmasına dikkat edin.
  • Fatura Talep Edin: Komisyon ödemesi yaptığınızda mutlaka fatura alın. Bu belge, hem yasal hem de mali açıdan sizi korur.
  • Sözlü Değil, Yazılı Anlaşma: Komisyon oranı ve hizmet detayları mutlaka yazılı sözleşmede yer almalıdır.

Sonuç

Emlak komisyon ücreti, taşınmaz alım-satım ve kiralama işlemlerinin profesyonelce yürütülmesi için verilen bir hizmetin karşılığıdır. Ancak bu ücretin yasal sınırlar içinde kalması, yazılı sözleşme ile güvence altına alınması ve faturalandırılması hem danışman hem de müşteri açısından büyük önem taşır.

Emlakçı seçerken dikkatli olun, belgeleri kontrol edin ve sözleşme yapmadan hiçbir ücret ödemeyin.