Kira Stopajı Nedir, Kim Öder?

Kira gelirleri üzerinden ödenen vergiler, hem mülk sahipleri hem de kiracılar için önemli bir konudur. Bu vergilerden biri de kira stopajı olarak bilinir. Ancak çoğu kişi bu terimin tam olarak ne anlama geldiğini, kimlerin ödemekle yükümlü olduğunu ve nasıl hesaplandığını bilmez.

Bu yazıda, kira stopajı nedir, kim öder, nasıl hesaplanır ve ne zaman ödenir gibi merak edilen tüm soruları adım adım açıklıyoruz.

Kira Stopajı Nedir?

Stopaj, kelime anlamıyla “verginin kaynağında kesilmesi” anlamına gelir. Kira stopajı ise, iş yeri kiralarında kira ödemesi yapan kiracının, kira bedelinden belirli bir oranı kesip devlete vergi olarak ödemesidir.

Yani, mülk sahibi kira gelirini brüt olarak elde etse de, vergiyi kiracı öder ve devlete yatırır. Bu şekilde devlet, verginin doğrudan kaynağından tahsil edilmesini sağlar.

Kira Stopajını Kim Öder?

Kira stopajı sadece iş yeri kiralarında uygulanır. Konut kiralarında kiracı stopaj ödemez.

Stopajı ödemekle yükümlü kişi veya kurumlar şunlardır:

• Şirketler
• Serbest meslek erbapları (örneğin avukat, doktor, mimar)
• Dernekler, vakıflar veya kamu kurumları
• Ticari faaliyette bulunan şahıs işletmeleri

Bu kişiler, kiraladıkları iş yerinin kirasını öderken stopaj kesintisini yapmak ve devlete yatırmak zorundadır.

Örnek: Bir şirket, aylık 20.000 TL’ye bir ofis kiraladıysa, kira stopaj oranı %20 olduğunda 4.000 TL stopaj vergisi keser ve kalan 16.000 TL’yi mal sahibine öder. Bu durumda mal sahibi 16.000 TL alırken, şirket 4.000 TL’yi vergi dairesine öder.

Kira Stopaj Oranı Nedir?

Kira stopaj oranı, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi uyarınca belirlenir. 2025 yılı itibarıyla iş yeri kiralarında stopaj oranı %20’dir.

Not: Bu oran, bazı dönemlerde Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile geçici olarak düşürülebilir. Örneğin pandemi döneminde %10 olarak uygulanmıştı. Güncel oranlar için her zaman Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) duyuruları kontrol edilmelidir.

Kira Stopajı Nasıl Hesaplanır?

Kira stopajı, brüt kira bedeli üzerinden hesaplanır. Formül şu şekildedir:

Stopaj Tutarı = Brüt Kira x Stopaj Oranı

Örnek Hesaplama:

• Aylık brüt kira: 20.000 TL
• Stopaj oranı: %20
• 20.000 x 0,20 = 4.000 TL
• Kiracı, 4.000 TL’yi devlete yatırır, mal sahibine 16.000 TL ödeme yapar.

Kira Stopajı Ne Zaman ve Nasıl Ödenir?

Kira stopajı, muhtasar beyanname ile bildirilir ve her ayın 26’sına kadar ödenir.

• Beyanname, kiracının bağlı olduğu vergi dairesine verilir.
• Ödeme, vergi dairesi üzerinden veya internet vergi dairesi aracılığıyla yapılabilir.

Şirket veya şahıs işletmeleri bu işlemi genellikle muhasebecileri aracılığıyla yürütür.

Kira Stopajı Beyannamesi Nasıl Verilir?

Kira stopajı, Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi içinde beyan edilir. Bu beyanname, iş yerindeki çalışanlara ait sigorta primleriyle birlikte dijital ortamda gönderilir.

Beyanname içeriğinde şunlar yer alır:

• Mülk sahibinin adı ve vergi kimlik numarası
• Kira bedeli
• Stopaj tutarı
• Kira dönemi bilgisi

Kira Stopajının Mülk Sahibine Etkisi Nedir?

Mülk sahibi açısından stopaj, önceden ödenmiş bir vergi niteliğindedir. Yıl sonunda beyanname verirken, kiracı tarafından ödenen stopaj vergisini düşebilir. Yani stopaj, mülk sahibinin gelir vergisine mahsuben ödenmiş bir tutardır. Bu nedenle, mal sahibi açısından ek bir vergi yükü oluşturmaz; sadece önceden tahsil edilmiş bir vergidir.

Kira Stopajı Hangi Durumlarda Uygulanmaz?

Kira stopajı aşağıdaki durumlarda uygulanmaz:

• Konut kiralarında (kiracı gerçek kişidir)
• Basit usulde vergiye tabi esnaf tarafından kiralanan iş yerlerinde
• Vergiden muaf kişi veya kurumların yaptığı kira ödemelerinde

Örneğin, bir apartman dairesini bireysel olarak kiralayan kişi stopaj ödemez.

Kira Stopajı Ödememenin Cezası Nedir?

Stopaj ödememek veya eksik ödemek ciddi cezalar doğurabilir.

Vergi Usul Kanunu’na göre;

• Eksik beyan durumunda vergi ziyaı cezası uygulanır.
• Beyanmeme halinde, stopaj tutarı faiziyle birlikte tahsil edilir.
• Ayrıca, usulsüzlük cezaları da devreye girebilir.

Bu nedenle işletmelerin düzenli olarak stopaj ödemelerini takip etmeleri önemlidir.

Sonuç

Kira stopajı, iş yeri kiralamalarında hem kiracı hem mülk sahibi açısından önemli bir vergi unsurudur. Kiracı, stopajı kesip devlete yatırmakla yükümlüdür; mülk sahibi ise bu tutarı kendi gelir vergisinden mahsup eder. Eğer siz de iş yeri kiraladıysanız veya mülkünüzü ticari amaçla kiraya verdiyseniz, stopaj yükümlülüklerinizi bilmeniz hem cezai riskleri önler hem de mali planlamanızı doğru yapmanızı sağlar.

Etiketler: kira