Ev Alırken İskan (Yapı Kullanma İzni) Yoksa Ne Olur?
Ev satın alırken çoğu alıcı metrekare, lokasyon, fiyat ve manzara gibi unsurlara odaklanır. Ancak gözden kaçırılan en kritik konulardan biri iskan, yani Yapı Kullanma İznidir. İskanı olmayan bir ev, ileride ciddi hukuki, finansal ve kullanım problemlerine yol açabilir.
Bu yazıda iskan nedir, iskan olmayan ev alınır mı, iskan yoksa ne olur, riskleri nelerdir ve nasıl kontrol edilir gibi tüm soruların cevaplarını detaylı şekilde ele alıyoruz.
İskan (Yapı Kullanma İzni) Nedir?
İskan, bir binanın ruhsat ve projesine uygun şekilde tamamlandığını ve resmi olarak kullanılmasında sakınca olmadığını gösteren belgedir. Belediyeler tarafından verilir.
Basitçe şu sorulara cevap verir:
- İnşaat tamamlandı mı?
- Projeye uygun yapıldı mı?
- Yangın merdiveni, otopark, sığınak, asansör gibi zorunlu şartlar sağlandı mı?
Bu soruların tamamı olumluysa bina için iskan verilir.
İskanı Olmayan Ev Ne Anlama Gelir?
İskanı olmayan bir ev:
- Resmi kayıtlarda tamamlanmamış bina statüsündedir
- Hukuken konut olarak kullanımı sorunlu olabilir
- Belediyeye göre hâlâ şantiye kabul edilebilir
Bu durum evde fiilen yaşanamayacağı anlamına gelmez, ancak ciddi yasal ve mali riskler barındırır.
Ev Alırken İskan Yoksa Ne Olur?
Konut Kredisi Kullanmak Zorlaşır
Bankaların büyük bölümü:
- İskanı olmayan evlere konut kredisi vermez
- Bazı bankalar çok düşük kredi oranı ve ek teminat ister
Bu durum hem alım sürecini hem de ileride satışı zorlaştırır.
Elektrik, Su ve Doğalgaz Abonelikleri Sorun Olabilir
İskanı olmayan binalarda:
- Elektrik ve su şantiye aboneliği üzerinden olur
- Doğalgaz bağlanması çoğu zaman mümkün olmaz
- Faturalar konut tarifesine göre daha pahalıdır
Uzun vadede bu durum ciddi maliyet oluşturur.
Tapuda Kat Mülkiyeti Kurulamaz
İskanı olmayan yapılarda tapu türü genellikle:
- Kat irtifakı şeklindedir
- Kat mülkiyetine geçilemez
Kat irtifakı, dairenin hukuken bağımsız bölüm sayılmadığı anlamına gelir. Bu durum satış, miras ve ipotek işlemlerinde sorun çıkarabilir.
Belediyeden Ceza veya Yaptırım Riski
Eğer bina:
- Ruhsata aykırı inşa edilmişse
- Fazladan kat veya bağımsız bölüm varsa
Belediye tarafından:
- Para cezası kesilebilir
- Aykırılıkların giderilmesi istenebilir
- Nadir de olsa yıkım kararı gündeme gelebilir
Evin Değer Artışı Sınırlı Kalır
İskansız evler:
- Daha zor satılır
- Pazarlık payı sürekli alıcı lehine olur
- Değer artışı iskanlı evlere göre daha düşüktür
İskanı Olmayan Ev Alınır mı?
Kısa cevap: Evet, ancak bilinçli şekilde.
Şu durumlarda tercih edilebilir:
- Fiyatı piyasanın ciddi şekilde altındaysa
- İskan alma süreci net ve mümkün görünüyorsa
- Apartman sakinleri iskan için uzlaşmışsa
Ancak “sonradan alırız” denilen birçok binada iskan yıllarca alınamaz. Müteahhit ortada yoksa süreç daha da zorlaşır.
İskan Sonradan Alınabilir mi?
Evet, ancak şu şartlar sağlanmalıdır:
- Bina projeye uygun olmalıdır
- Ortak alan eksikleri tamamlanmalıdır
- Tüm maliklerin onayı gerekebilir
- Belediye harçları ve cezalar çıkabilir
Bazı binalarda iskan almak teknik veya hukuki olarak mümkün değildir.
Ev Almadan Önce İskan Nasıl Kontrol Edilir?
- Tapu kaydında kat mülkiyeti mi kat irtifakı mı olduğuna bakın
- Belediyeden yapı kullanma izni sorgulaması yapın
- Apartman yöneticisine veya bina sakinlerine sorun
- Emlak danışmanından yazılı bilgi talep edin
İskansız Ev Almanın Avantajı Var mı?
Nadiren de olsa:
- Daha uygun fiyatlı olabilir
- Merkezi ve değerli lokasyonlarda bulunabilir
Ancak bu avantajlar yüksek riskle birlikte gelir.
Sonuç
İskanı olmayan bir ev kısa vadede cazip görünse de uzun vadede daha pahalıya mal olabilir.
Ev alırken:
- İskan durumunu ilk sorulacak konu haline getirin
- Gerekirse emlak danışmanı ve hukukçu desteği alın
- Karar vermeden önce tüm riskleri net şekilde değerlendirin
Etiketler: iskan, kat mülkiyeti, kat irtifakı
İlgili Yazılar
- Krediye Uygun Olmayan Ev Alınır mı? Avantajlar ve Riskler
- Satın Alınan Evde Sonradan Çıkan Ayıplar: Alıcının Yasal Hakları Nelerdir?
- Ev Alırken Deprem Riski Nasıl Anlaşılır? Binanın Güvenliği Nasıl Sorgulanır?
- Yeni Ev mi İkinci El Ev mi Alınmalı? Avantajlar, Riskler ve Maliyetler
- Boş Ev mi Kiracılı Ev mi Almak Daha Avantajlı?